ملایر شهری تاریخی در غرب ایران در میان رشته کوه زاگرس با آب و هوایی معتدل کوهستانی است . ملایر دومین شهر بزرگ استان همدان است ،ملایر از دو واژه » مال « و »آگر« تشکیل شده و به معنی سرزمین آتش است.
مردم ملایر به فارسی و گویش ملایری صحبت میکنند، ملایر دارای سرانه فضای سبز بالایی ست از جمله آثار دیدنی آن میتوان پارک سیفیه , یخچال میرفتاح , شهر زیر زمینی سامن , بام ملایر , دریاچه کوثر و پارک مینی ورلد ( پارک کوهساران) نام برد، وجود زمین های وسیع کشاورزی و باغ های انگور و گستردگی صنعت مبل و منبت باعث توسعه ی این شهر شده است، ملایر بزرگترین تولید کننده مبل در ایران و بزرگترین صادر کننده مبل به عراق و سایر کشور ها می باشد ، این شهر به عنوان شهر ملی مبل و منبت در لیست شهرهای صنایع دستی کشور به ثبت رسیده است.
محبوبترین سوغات ملایر انگور است ،انگور ملایر به عنوان پنجاه و سومین میراث مهم کشاورزی جهان و شهر ملایر به عنوان شهر جهانی انگور به ثبت رسیده است .
این شهرستان پوشیده از باغ های انگور است. ملایر با تولید میزان بالایی انگور باکیفیت در سال رتبه اول را در کشور دارد . و از نظر تعداد تاکستان های انگور در رتبه ششم جهان قرار دارد .
انگورکشمشی , انگور یاقوتی قرمز , انگورعسگری , چشم گاوی , مهدی خانی ریش بابا ,شانی , فخری , صاحبی و ...
بدون شک در شهری که انگور محبوبترین محصولش است ، مشتقات آن هم به وفور یافت میشود و بهعنوان سوغاتی اصلی شناخته میشود. شیره انگور دومین سوغات شهر ملایر است که محصولی شیرین و بسیار مقوی ست که از شهد انگور گرفته میشود و تهیه آن کار بسیار سخت و زمانبری است.
نزدیک به 100 نوع انگور در ایران کشت میشود. انگورهایی که درشت و خیلی شیرین بوده به درد شیرهگرفتن میخورند.
شیره انگور مادهای است بسیار شیرین که از آب انگور به دست میآید.
در ملایر دونوع شیره ی سفید و عسلی
شهرستان ملایر در استان همدان دارای مرغوب ترین نوع شیره است به طوری که همه ساله جشنواره شیره پزی در روستای مانیزان (ملایر) برگزار میشود.
مهمترین مرکز تولید شیره انگور ملایر، روستای مانیزان در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی ملایر است.
مانیزان روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان ملایر در استان همدان ایران است. این روستا در دهستان جوزان قرار دارد مانیزان پایتخت شیره انگور میباشد.مردم این روستا ترک هستن وبه گویش ترکی تکلم میکنند.
هر ساله طی مراسمی با هماهنگی صدا و سیما و مسئولین شهرستان و با همکاری اهالی این روستا مراسمی نمادین برگزار میشود که طی آن مردم در لباسهای زیبای محلی مراسم شیره پزی را همراه با جشن و موزیک شاد اجرا میکنند.
روش پختن شیره ی انگور :
بعد از چیدن انگور ها آن ها را شسته و له میکنند و به آن خاک سفید میزنند . صبر میکنند زلال شود و تفاله انگور همراه خاک ته نشین شود بعد از صافی رد میکنند و میجوشانند و تا وقتی به غلظت معین رسید شیره آماده است البته شیره پختن فوت و فن خاص خود را دارد .
شیره انگور ملایر سفت است و با رنگ قهوهای خیلی روشن. شیره انگور همدان شلتر است و شیرینتر و پررنگتر از شیره ملایر.
کشمش و سایهخشک دیگر سوغات ملایر هستند . همه میدانیم که انگور در معرض آفتاب به کشمش تبدیل میشود. اگر انگور را در سایهخشک کنند و در معرض مستقیم آفتاب نباشد، به کشمش سایهخشک تبدیل میشود.
بیشترین و مرغوب ترین نوع انگور در ملایر انگور کشمشی است . کشمش ملایر در بین هم استانی ها شهره عام و خاص است. کشمش سبز بیشتر به عنوان تنقلات استفاده می شود ولی کشمش قرمز (کشمش پولویی) برای غذاها مانند آب دوغ و کشمش پلو استفاده می شود .
باسلق شیره ی انگور از دیگر محصولاتی است که انگور از مواد اولیه آن است. در تهیه باسلق از شهد انگور و نشاسته استفاده میشود.
از دیگر سوغات ملایر میتوان به گردو و عسل اشاره کرد.
امیدوارم که این مقاله توانسته باشد به شما کمکی کرده باشد . من حتما نظرات شما را خوانده و پاسخ می دهم پس با نظرات و پیشنهادات خود ما را در مسیر پیشرفت قرار دهید .
نویسنده :زهرا خواجه زاده یاوری